วันเสาร์ที่ 12 ตุลาคม พ.ศ. 2556

บทเรียนที่ 5...กลไกการลำเลียงสาร


1.การแพร่ เป็นการเคลื่อนที่ของโมเลกุลจากจุดที่มีความเข้มข้นสูงกว่าไปยังจุดที่มีความเข้มข้นต่ำกว่า การเคลื่อนที่ลักษณะไปทุกทิศทุกทาง
เช่น การแพร่ของเกลือในน้ำ การแพร่น้ำหอมในอากาศ
ปัจจัยที่มีผลต่อการแพร่
 1.อุณหภูมิ  2.ความแตกต่างของความเข้มข้น  3.ขนาดของโมเลกุล  4.ความเข้มข้นและชนิดของสารตัวกลาง
2. การออสโมซิส เป็นการเคลื่อนที่ของของเหลวผ่านเหยื่อบางๆ ซึ่งตามปกติจะหมายถึงการแพร่ของน้ำจากบริเวณที่มีน้ำมากเข้าไปสู่ในบริเวณที่มีน้ำน้อยกว่าโดยผ่านเยื่อหุ้มเซลล์
ประเภทของสารละลาย มี 3 ชนิด คือ
-สารละลายไฮโพโทนิก สารละลายที่มีน้ำภายในเซลล์มากกว่าภายนอกเซลล์ ทำให้เซลล์พืชเต่ง และเซลล์สัตว์แตก
-สารละลายไฮเพอร์โทนิก สารละลายที่มีน้ำภายในเซลล์น้อยกว่าภายนอกเซลล์ ทำให้เซลล์เหี่ยว
-สารละลายไอโซโทนิก สารละลายที่มีน้ำภายในเซลล์เท่ากันกับภายนอกเซลล์
  3. การแพร่แบบฟาซิลิเทต เป็นการเคลื่อนที่ของสารผ่านเยื่อหุ้มเซลล์โดยอาศัยโปรตีนที่เป็นตัวพา ที่อยู่ที่เยื่อหุ้มเซลล์โดยไม่มีการใช้พลังงานจากเซลล์                                             
  4.การเคลื่อนที่ของสารโดยกระบวนการแอกทีฟทรานสปอร์ต คือการเคลื่อนที่ของสารโดยใช้พลังงาน จากบริเวณที่มีความเข้นข้นของสารต่ำไปยังตำแหน่งที่มีความเข้มข้นของสารสูง
  5. กระบวนการเอกโซไซโทซิส เป็นการลำเลียงสารขนาดใหญ่ออกนอกเซลล์ โดยบรรจุอยู่ในถุงเล็กเวสิเคิล เมื่อถุงนี้รวมตัวกับเยื่อหุ้มเซลล์ สารที่อยู่ภายในถุงจะถูกปล่อยออกไปนอกเซลล์   
   6. กระบวนการเอนโดไซโทซิส เป็นการลำเลียงสารขนาดใหญ่เข้าสู่เซลล์  โดยเยื่อหุ้มเซลล์จะเว้าเข้าไปในไซโทพลาซึม  จนกลายเป็นถุงเล็กๆ  และเยื่อหุ้มเซลล์ปิดสนิท  ถุงนี้จะหลุดเข้าไปอยู่ในไซโทพลาซึม 
6.1 ฟาโกไซโทซิส เป็นการลำเลียงสารเข้าสู่เซลล์ที่พบได้ในเซลล์จำพวก อะมีบาและเซลล์เม็ดเลือดขาว โดยเซลล์สามารถยื่น ไซโทพลาซึม ออกมาล้อมอนุภาคของสารที่มีขนาดใหญ่
6.2 พิโนไซโทซิส เป็นการนำสารโมเลกุลใหญ่ในรูปของสารละลายเข้าสู่เซลล์ เช่น โปรตีนต่าง ๆ โดยการเว้าเข้า และโอบล้อมโมเลกุลที่มาสัมผัสทำให้เกิดเป็นถุงเวสิเคิล
6.3 การนำสารเข้าสู่เซลล์โดยอาศัยตัวรับ เป็นกระบวนการที่นำสารเข้าสู่เซลล์โดยอาศัยตัวรับ ซึ่งตัวรับและสารที่นำเข้าจะมีความเฉพาะเจาะจงต่อกัน เมื่อตัวรับจับกับสารแล้ว เยื่อหุ้มเซลล์จะเว้ามากขึ้น จนในที่สุดเยื่อเซลล์ส่วนที่เว้านั้นหลุดเข้าไปในเซลล์

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น